Dialogische overgang #HB

Gepubliceerd op 1 oktober 2025 om 13:20

Variatie
Vandaag werd ik gebeld door een collega met een hulpvraag die paste binnen mijn rol als vertrouwenspersoon. Het werd een heftig en emotioneel gesprek, belangrijk om zorgvuldig te begeleiden. Een uur later liep ik buiten om te reflecteren en vroeg ik mezelf af: wanneer is een gesprek eigenlijk een professioneel (open) dialoog, en wanneer is het mijn mening die de boventoon voert?

Relevantie
Deze vraag raakt direct aan mijn werk als docent en vertrouwenspersoon. Als leraar heb ik altijd een bepaalde positie: mijn woorden wegen zwaarder dan die van een student of collega, puur door de rol die ik vervul. Dat kan een gesprek kleuren. Een losse mening van mijn kant kan onbedoeld de richting van een dialoog bepalen. Voor mij is het belangrijk om me hiervan bewust te zijn, juist omdat een veilige en open leer- of werkomgeving afhankelijk is van oordeelloos luisteren.

Authenticiteit
Ik herken dat ik soms de neiging heb om mijn mening door te drukken – of ik nu gelijk heb of niet. Dat doe ik als vader, maar ook als collega. In mijn werk als vertrouwenspersoon probeer ik die reflex te parkeren, niet onderdrukken: de ander moet de ruimte krijgen om zijn of haar verhaal te doen. Als docent is de balans subtieler. Studenten verwachten richting, maar tegelijk is het mijn taak om dialoog mogelijk te maken. Hier ligt voor mij een spanningsveld dat ik eerlijk wil erkennen.

Actualiteit
Dit dilemma past ook bij bredere onderwijskundige discussies. Filosofen zoals Martin Buber schreven al over de Ik-Gij-relatie: echte ontmoeting ontstaat pas als je de ander niet als object, maar als volwaardig subject ziet. Ook in de klas betekent dat dat ik soms mijn eigen mening “tussen haakjes” moet zetten om studenten werkelijk te horen. Tijdens de begeleide PP-bijeenkomst vanavond wil ik dit inbrengen: hoe onderscheiden wij als leraren mening, oordeel en dialoog, en hoe verhoudt dat zich tot onze machtspositie in de klas?

Kwaliteit
Deze reflectie maakt me scherper in mijn rolbewustzijn. Ik leer dat ik in gesprekken expliciet kan benoemen vanuit welke rol ik spreek: als vertrouwenspersoon, als docent of als mens met een persoonlijke ervaring. Door dit helder te maken, kan ik transparanter communiceren en meer ruimte geven aan de ander. Voor mijn professionele ontwikkeling als leraar betekent dit dat ik bewust moet balanceren tussen richting geven en ruimte laten.

 

⚖️ Kritische noot
Deze tekst is met behulp van AI tot stand gekomen, maar ik heb bewust gekozen om mijn eigen stem en twijfel centraal te stellen. Precies dát spanningsveld, AI-techniek versus authenticiteit, maakt dat ik menselijk ben.